Niemiecka ordynacja wyborcza jest zapisana w Ustawie Zasadniczej, która mimo pierwotnej prowizoryczności nadal jest traktowana jako nieformalna Konstytucja Niemiec i nie uległa właściwie żadnym zmianom od dnia powstania.
Opis systemu
Niemiecka ordynacja wyborcza jest klasyfikowana jako spersonalizowany system proporcjonalny ((Personalisierte Verhältniswahl) lub jako system mieszany proporcjonalny (MMP). Jego istotą jest sposób, w jaki łączy się głosowanie bezpośrednie w okręgach jednomandatowych z zasadą reprezentacji proporcjonalnej. Obecnie niemiecki parlament (Bundestag) ma 598 mandatów, nie licząc możliwych miejsc nadwyżek (patrz poniżej). Każdy wyborca ma dwa głosy. W głosowaniu pierwszym (Erststimme) głosuje się na konkretnego kandydata w jednym z 299 jednomandatowych okręgów wyborczych. Drugie głosowanie (Zweitstimme) jest głosowaniem partyjnym, czyli wskazaniem preferencji partyjnych wśród partii zgłaszanych w danym Landzie. Kandydaci na posłów mogą brać udział w rywalizacji w okręgach jednomandatowych i jednocześnie widnieć na liście ogólnokrajowej.
Drugie głosowanie określa, ile mandatów otrzymają partie z listy krajowej do Bundestagu.
Karta głosowania do Bundestagu
Karta do głosowania w wyborach do Bundestagu (z wikipedia.com)
Ta ilość jest wyliczana zgodnie z wzorem Hare’a (Hare’a-Niemeyera) i rozdzielana na 16 landów. Od tej ilości odejmuje się obejmujących mandaty z głosowania pierwszego i pozostałe wolne miejsca są obsadzane z zamkniętej listy krajowej danej partii.
Inaczej mówiąc, miejsca nie są podzielone po połowie na jednomandatowe i proporcjonalne partyjne. Bowiem drugie głosowanie decyduje ile miejsc otrzyma w parlamencie dana partia sumarycznie, tych z JOW i tych z listy krajowej. Dlatego po wyliczeniu mandatów na podstawie głosowania drugiego, od ich liczby przypadającej na dana partię odejmuje się miejsca dla Jow-owców i resztę przeznacza dla kandydatów z listy krajowej. Z tego powodu lista posłów w Bundestagu jest zmienna.Trzeba również nadmienić, że ilość miejsc JOW-wskich w danym landzie jest rozłożona w skali całego kraju w zależności od ilości mieszkańców.
